فلج مغزی یکی از رایج ترین مشکلات مادرزادی است. هر عامل بر هم زننده کار مغز قبل از سه سالگی را آسیب مغزی یا سی پی (Cerebral pulsy) می نامند.این بیماری به دلیل اختلال در بخش حرکتی سلول های مغزی ایجاد می شود و کودک از لحاظ حرکتی دچار مشکل می شود. کودکان فلج مغزی اغلب از هوش و استعداد بالایی برخوردارند اما گاهی این بیماری با کم هوشی، مشکلات یادگیری و اوتیسم همراه است.
انواع فلج مغزی:
سه نوع اصلی از فلج مغزی عبارتند از:
1- فلج مغزی اسپاستیک: باعث سفتی عضلات و مشکلات حرکتی می شود.
2- فلج مغزی آتتویید: باعث حرکت های غیر ارادی یا کنترل نشده در بدن می شود.
3- فلج مغزی آتاکسیک: باعث ایجاد مشکل در حفظ تعادل و درک عمیق می شود.
- بیمار مبتلا به فلج مغزی در زمینه ایستادن، تنفس کردن، کنترل ادرار و مدفوع، غذا خوردن و صحبت کردن ممکن است دچار مشکل شود.
علت:
دلیل اصلی فلج مغزی همیشه مشخص نیست. اما در بسیاری از موارد مشکل در طول دوره بارداری به دلیل ابتلای مادر به برخی بیماری ها مثل سرخک و سرخجه، خوردن قرص هایی مثل ( HD، LD و سایر قرص های بارداری )،
مصرف بعضی از داروهای مسکن یا داروهایی که برای بعضی از بیماری ها تجویز می شود (مثل داروهای ضد افسردگی)، بارداری های ناخواسته، نقص ژنتیکی جنین و مشکلاتی که حین زایمان ممکن است به وجود بیاید مانند: زایمان زودرس (نارس بودن جنین)، زایمان دیر و نرسیدن اکسیژن به جنین و ضربه به سر نوزاد حین زایمان، تشنج، مننژیت، مشکلات تنفسی نوزاد، زردی بالا به وجود می آید.
علائم و نشانه ها:
فلج مغزی به انواع مختلفی بروز می کند به طور کلی به سه دسته تقسیم می شود. هر دسته علائم مخصوص به خود را دارد (ممکن است همه علائم در یک نفر بروز پیدا نکند)
- دسته اول: نوعی که به آن به اصطلاح اسپاستیک گفته می شود و از علائم آن سفتی ماهیچه ها، نزدیک شدن بیش از حد پاها به هم، اختلال گفتاری، عدم توانایی در گرفتن اشیا، ناتوانی در نشستن، محدود بودن دامنه حرکتی، عدم کنترل ادرار و مدفوع
- دسته دوم: نوعی که به آن به اصطلاح فلسید گفته می شود و از علائم آن شل بودن ماهیچه ها، عدم حرکت اندام ها یا ضعف در حرکت، تأخیر در گردن گرفتن، ناتوانی در مکیدن شیر، عدم کنترل ادرار و مدفوع
- دسته سوم: نوعی که به آن به اصطلاح آتاکسیک گفته می شود و از علائم آن حرکت غیر ارادی اندام ها، مشکلات تعادلی در راه رفتن، سفتی ماهیچه ها و گاهی نرمی ماهیچه ها، عدم کنترل ادرار و مدفوع
تشخیص:
این اختلال معمولاً از 6 ماهگی توسط معاینه (که در کلینیک تخصصی سیناطب به صورت رایگان توسط متخصصین فیزیوتراپی مجرب انجام می شود) قابل تشخیص است.
گاهی اوقات والدین کودک با علائم زیر متوجه مشکلی در کودک خود می شوند:
– ناتوانی در قورت دادن شیر و یا مکیدن
– تأخیر در گردن گرفتن
– تأخیر در نشستن
– راه رفتن غیر طبیعی (با نوک پنجه راه رفتن، پاها را بیش از حد به هم نزدیک کردن و…)
– زمین خوردن های مکرر
– تأخیر گفتاری
– تشنج
*** هرچه زودتر تشخیص انجام شود درمان نتیجه بخش تر خواهد بود.
حتماً والدین باید از روند رشد کودک خود اطلاع داشته باشند و در صورت تأخیر در روند رشد حرکتی کودک برای معاینه مراجعه نمایند.
روند رشد طبیعی کودک:
– گردن گرفتن: 3 تا 4 ماهگی
– نشستن بدون کمک: 6 تا 8 ماهگی
– غلتیدن: 5 تا 6 ماهگی
– چهار دست و پا راه رفتن و خزیدن: 7 تا 8 ماهگی
– ایستادن و توانایی چند گام با کمک برداشتن: 12 ماهگی
– راه رفتن بدون کمک: 15 ماهگی
درمان و اهداف درمانی:
بسته به شدت و نوع فلج مغزی (CP) دارد. فیزیوتراپی، طب سوزنی و مگنت درمانی بیمار را در رسیدن به اهداف درمانی یاری می نماید.
هدف از درمان به دست آوردن حداکثر توانایی کودک و مستقل شدن او و به حداقل رساندن تأخیر حرکتی است.
جهت کسب اطلاعات بیش تر در زمینه درمان یا مشاوره یا رزرو نوبت می توانید با شماره 07137264710 – 09172424564 تماس بگیرید.
فیزیوتراپی: با استفاده از دستگاه های تحریک الکتریکی و ورزش درمانی پیام از اندام ها به سمت مغز فرستاده می شود و باعث بهبود عملکرد حرکتی و تقویت عصب ماهیچه ها می شود.
طب سوزنی: با تحریک عصب های اندام ها باعث عملکرد بهتر عصب و طبیعی شدن تحریکات عصبی از مغز به اندام ها می شود. هم چنین با افزایش خونرسانی ماهیچه ها باعث حرکت بهتر اندام ها می شود.
در افرادیکه به دلیل مشکلاتی از قبیل درد معده، مشکلات گوارشی، اختلالات کبد و کلیه و… قادر به خوردن داروهای مسکن نیستند، علاوه بر این افراد با قند خون بالا که در انجام برخی از درمان ها مانند تزریق داخل مفصل محدودیت دارند استفاده از طب سوزنی در بهبود بسیار مؤثر است.
مگنت تراپی: با ایجاد امواج مغناطیسی که در مغز ایجاد می شود، باعث ترمیم سلول های مغز و عملکرد بهتر آن و در نتیجه بهبود تأخیر حرکتی و رشد حرکتی کودک می شود.
[WPSM_SERVICEBOX id=2249]
پیشگیری:
– پیشگیری از قبل از بارداری با برنامه ریزی انجام شود
– مادر مصرف داروهای ضد بارداری را با احتیاط مصرف کند و در صورت شک به بارداری از مصرف آن پرهیز کند
– حین بارداری مادر مراقب ابتلا به بیماری هایی که برای جنین خطرناک است، باشد (از طریق رعایت بهداشت، عدم ارتباط با افراد مبتلا به بیماری های واگیر)
– عدم استفاده از مشروبات الکی و سیگار
تمرینات مناسب بیماران مبتلا به فلج مغزی
بیماران مبتلا به فلج مغزی تمرینات زیر را روزانه ده حرکت با کمک دیگران انجام دهید.
تمرین یک
تمرین دو
تمرین سه
