اسپوندیلولیستزیس (لیزخوردگی مهره کمر) چیست؟
اسپوندیلولیستزیس به معنی سر خوردن یک مهره کمر بر روی مهره زیرین است. زمانی اتفاق میافتد که ثبات مهرهها از بین میرود و مفاصل بین مهرهای نمیتوانند وزن یا فشار بدن را به درستی تحمل کنند.
این عارضه معمولاً در مهرههای کمری دیده میشود و شدت آن از خفیف تا شدید متفاوت است.

درجهبندی لیزخوردگی مهرهها
- درجه 1: لیزخوردگی خفیف که معمولاً بدون درد و بدون نیاز به درمان فوری است.
- درجه 2: لیزخوردگی متوسط؛ در این حالت انجام فیزیوتراپی برای جلوگیری از پیشرفت ضروری است.
- درجه 3: لغزش شدید مهره که ممکن است فرد را در معرض جراحی قرار دهد، اما با درمان بهموقع قابل کنترل است.
- درجه 4: شدیدترین نوع لیزخوردگی که معمولاً نیاز به جراحی و فیکسکردن مهرهها با پلاتین دارد.
علائم شایع اسپوندیلولیستزیس
- کمر درد مداوم و تیر کشیدن به پاها
- افزایش درد هنگام نشستن، ایستادن یا خم شدن
- بیحسی پاها و احساس ضعف در اندام تحتانی
- اسپاسم عضلات کمر
- افزایش گودی کمر در درجات بالا
- اختلال در راه رفتن یا احساس عدم تعادل
دلایل بروز لیزخوردگی مهره
- ضربه شدید یا تصادف
- ایستادن طولانیمدت یا فعالیتهای تکراری
- فشار زیاد در ورزشهایی مانند بدنسازی یا وزنهبرداری
- عوامل ژنتیکی و ضعف مادرزادی مفاصل مهره
- شکستگی، پوکی استخوان یا بالا رفتن سن
- روماتیسم و بیماریهای تخریبکننده استخوان
- بلند کردن اجسام سنگین بدون رعایت اصول ارگونومی
روش تشخیص بیماری
پزشک با عکس رادیولوژی ساده و در صورت نیاز امآرآی میزان لغزش مهرهها را تعیین میکند.
در بررسی تخصصی، زاویه و موقعیت دقیق مهرهها نسبت به هم اندازهگیری میشود تا برنامه درمان فیزیوتراپی بهدرستی طراحی گردد.
روشهای درمانی اسپوندیلولیستزیس
درمان بسته به شدت جابهجایی مهره، از استراحت نسبی و دارودرمانی تا فیزیوتراپی تخصصی و در مراحل پیشرفته جراحی متغیر است.
هدف اصلی، کاهش درد، افزایش ثبات ستون فقرات و جلوگیری از پیشرفت بیماری است.
درمانهای فیزیوتراپی در سیناطب:
- فیزیوتراپی تخصصی: شامل تمرینات برای تقویت عضلات شکم و عضلات نگهدارنده ستون فقرات است. این تمرینات ثبات ستون فقرات را بالا میبرد و درد را کاهش میدهد.
- الکتروتراپی و اولتراسوند: تحریک الکتریکی کنترلشده برای بهبود جریان خون و کاهش التهاب.
- لیزر درمانی پرتوان: در مرکز فیزیوتراپی تخصصی سیناطب با استفاده از لیزر پرتوان، بازسازی بافت و کاهش سریع درد با عمق نفوذ بالا انجام میشود.
- طب سوزنی: تحریک نقاط عصبی برای کاهش درد، رفع اسپاسم و بازگرداندن عملکرد طبیعی عصبهای تحت فشار.
- مگنتتراپی: روش مؤثر جهت کاهش التهاب در اطراف دیسک و مهرهها، بهویژه در بیماران مسن یا دارای پوکی استخوان.
- تیپینگ تخصصی ستون فقرات: برای ایجاد فیدبک حسی، اصلاح وضعیت مهرهها و کاهش دردهای مزمن.
عوارض لیزخوردگی untreated (در صورت بیتوجهی)
- آسیب به نخاع یا ریشههای عصبی
- پارگی یا برآمدگی دیسک بینمهرهای
- بیحسی و افتادگی مچ پا
- درد مزمن و محدودیت حرکتی پایدار
پیشگیری از اسپوندیلولیستزیس
- پرهیز از ایستادن یا نشستن طولانیمدت بدون استراحت
- تقویت عضلات مرکزی بدن (Core Muscles)
- اجتناب از بلند کردن اشیای سنگین بهصورت ناگهانی
- انجام تمرینات اصلاحی فیزیوتراپی زیر نظر متخصص
- رعایت وضعیت صحیح بدن هنگام کار و خواب
درمان کامل و برنامهریزیشده لیزخوردگی مهره کمر نیازمند دانش تخصصی در حوزه فیزیوتراپی، تحلیل وضعیت ستون فقرات و استفاده از تجهیزات بهروز است.
اگر بهدنبال درمانی ایمن، دقیق و استاندارد در جنوب کشور هستید، مرکز فیزیوتراپی سیناطب در شیراز آماده خدمترسانی به شماست.
