مفصل شانه به دلیل آزادی حرکت مستعد دررفتگی است. در رفتگی به معنی جابه جایی سطوح مفصلی و به هم خوردن راستای طبیعی مفصل می باشد.
در رفتگی مفصل شانه زمانی اتفاق می افتد که در اثر ضربه وارد به بازو و کتف، عناصر نگهدارنده مفصل آسیب دیده و سر استخوان بازو از گودی – کاسه ای استخوان کتف خارج شود.
احتمال در رفتگی در ورزشکاران رزمی، فوتبالیست ها بیش تر است.
در رفتگی شانه به چند دسته تقسیم می شود؟
- در رفتگی به جلو: شایع ترین نوع در رفتگی، در رفتگی به جلو است. در این حالت گردی سر شانه به سمت جلو متمایل می شود که فرد قادر به بالا بردن دست نمی باشد.
- در رفتگی به پشت: در رفتگی به پشت شیوع کمتری دارد. در این حالت گردی شانه به عقب متمایل می شود.
- در رفتگی به پایین: بیش تر در افراد مبتلا به سکته مغزی به وجود می آید که مفصل شانه به سمت پایین کشیده می شود.
نشانه های در رفتگی شانه چیست؟
– درد در ناحیه شانه و بازو
– اسپاسم عضلات شانه
– محدودیت حرکتی در مفصل شانه
– ایجاد برآمدگی در جلو یا پشت شانه آسیب دیده
– بی حسی و احساس سوزش در شانه و بازوی آسیب دیده
– التهاب
– کبودی (گاهی اوقات)
علل ایجاد در رفتگی شانه چیست؟
– ضعف شدید عضلات ثبات دهنده ی شانه
– زمین خوردن یا ضربه ی مستقیم
– کشیدگی و فشار زیاد به مفصل شانه
– فلج عضلات شانه (مثلا در سکته مغزی)
– سقوط از بلندی
– تصادف
– در رفتگی قبلی مفاصل اندام فوقانی (آرنج و مچ دست) که باعث بی ثباتی شانه می شود
چگونه می توان در رفتگی شانه را تشخیص داد و آن را درمان کرد؟
تشخیص و علائم هر نوع در رفتگی با توجه به نوع آن متفاوت است. به طور کلی فرد گزارشی از زمین خوردن یا آسیب مستقیم به مفصل شانه می دهد و در حالیکه درد شدیدی دارد قادر به حرکت کامل شانه نیست و در مواقع مشکوک به در رفتگی، با عکس ساده رادیو گرافی تشخیص قطعی در رفتگی انجام می شود.
در گام اول مفصل شانه باید توسط فیزیوتراپیست یا ارتوپد جا انداخته شود که در بسیاری از موارد به مدت 1 تا چند هفته باید با اسلینگ مخصوص فیکس شود. با فیکس کردن مفصل شانه امکان خشکی مفاصل اطراف مثل آرنج ، انگشتان و کتف وجود دارد که باید با انجام فیزیوتراپی در این مدت از این عارضه جلوگیری شود.
با در رفتگی مفصل شانه به دلیل آسیبی که به بافت های اطراف شانه وارد می شود فرد مستعد به در رفتگی های بعدی خواهد بود و ممکن است در آینده به طور مکرر دچار در رفتگی شانه شود.
در رفتگی مکرر منجر به آسیب به مفصل شانه مثل: پارگی تاندون ها، ساییدگی زودرس، آسیب غضروف شانه و عدم توانایی انجام کارهای روزمره می شود. بنابراین اقدامات درمانی مانند: فیزیوتراپی، طب سوزنی و لیزر درمانی پس از جا اندازی ضرورت زیادی دارد.
فیزیوتراپی: با استفاده از جریان های الکتریکی و تمرینات درمانی باعث بازگشت به دامنه حرکتی طبیعی می شود.
طب سوزنی: با افزایش گردش خون عوارض ناشی از در رفتگی مانند گرفتگی عضلات و عروق، ضعف عضلات ثبات دهنده شانه و درد را کاهش می دهد.
در افرادی که به دلیل مشکلاتی از قبیل درد معده، مشکلات گوارشی، اختلالات کبد و کلیه و… قادر به خوردن داروهای مسکن نیستند علاوه بر این افراد با قند خون بالا که در انجام برخی از درمان ها مانند تزریق داخل مفصل محدودیت دارند استفاده از این روش در بهبود درد بسیار مؤثر است.
لیزر درمانی: با در رفتگی مفصل شانه رباط های اطراف مفصل دچار کشیدگی و آسیب می شود که توسط لیزر درمانی این آسیب ترمیم می شود. البته سوپر لیزر پرتوان با عمق نفوذ بیش تر و قدرت ترمیمی بالا سرعت و کیفیت درمان را بالا می برد.
سوپر لیزر پرتوان که در کلینیک تخصصی سیناطب انجام می شود با تأثیر عمقی تر نسبت به سایر لیزرها سرعت و کیفیت ترمیم و درمان را بالاتر می برد.
*** کلینیک تخصصی سیناطب با دارا بودن سوپر لیزر پرتوان جهت تسریع در روند بهبود به بیمار یاری می رساند.
*** در کلینیک تخصصی سیناطب با استفاده از درمان های تخصصی شانه از عوارض ناشی از در رفتگی جلوگیری می کند.
روش های پیشگیری از در رفتگی شانه چیست؟
– در صورت آسیب قبلی شانه که ممکن است در آینده منجر به در رفتگی شانه شود درمان کامل انجام شود.
– افرادی که دچار شُل بودن در مفاصل هستند در انتخاب نوع ورزش دقت نمایند و از انجام ورزش های رزمی و ورزش های ضربه ای جلوگیری کنند.
– در افراد مُسن که احتمال زمین خوردن وجود دارد از وسایل کمکی استفاده شود.
برای سلامت شانه حتما موارد زیر را رعایت کنید:
-
هنگام خوابیدن دست را زیر سر قرار ندهید.
-
گذاشتن و برداشتن اجسام در ارتفاع بالای سر را انجام ندهید.
-
اجسام سنگین را برندارید.
-
روی شانه ی سمت مبتلا نخوابید.
-
هنگام بلند شدن از روی زمین یا صندلی از دست مبتلا کمک نگیرید.
در رفتگی مفصل آرنج
در رفتگی مفصل آرنج زمانی رخ می دهد که استخوان ساعد از راستای طبیعی خود و وضعیتی که نسبت به استخوان بازو دارد خارج می شود. از دیگر مفاصل اندام فوقانی که در رفتگی آن شایع است، آرنج است. در رفتگی آرنج بیش تر در کودکان زیر 4 سال به دلیل ضعف رباط ها و کشیدن دست کودکان اتفاق می افتد.
در بیش تر موارد از طریق بلند کردن کودک با دست او، مفصل شانه دچار در رفتگی می شود. (مثل زمانی که کودک می خواهد از روی جوی آب بپرد) و در اغلب اوقات صدای در رفتگی شنیده می شود.
گاهی این در رفتگی در افراد بزرگسال به دنبال ضربه شدید مثل تصادف با وسایل نقلیه یا زمین خوردن ایجاد می شود.
بعضی از آسیب های جدی که می تواند به همراه در رفتگی آرنج بروز کند عبارتند از:
- شکستگی استخوان ها
- آسیب دیدگی شریان و عروق خونی بازو
- آسیب دیدگی عصب هایی که از اطراف آرنج عبور می کنند که باعث اختلالات حسی و حرکتی در بازو و مچ دست می شود.
نشانه های در رفتگی آرنج چیست؟
– درد شدید
– تورم و التهاب آرنج (گاهی اوقات)
– ناتوانی در خم و راست کردن آرنج
– از دست رفتن نبض مچ دست (گاهی اوقات)
– ناتوانی در استفاده طبیعی از دست
– خم نگه داشتن آرنج در کودکان و خردسالان که دچار در رفتگی می شوند
علل ایجاد در رفتگی آرنج چیست؟
– تصادف
– کشیدگی دست (حین بازی در کودکان و بلند کردن نادرست کودکان توسط والدین)
– زمین خوردن
– بلند کردن ناگهانی کودک
– وارد شدن ضربه مستقیم یا پیچ خوردن آرنج
– آسیب های ورزشی
– زمینه ارثی (برخی افراد به طور ارثی رباط های شُل تر و ضعیف تری دارند و امکان در رفتگی مفصل در آن ها بیش تر است)
چگونه می توان در رفتگی آرنج را تشخیص و آن را درمان کرد؟
در معاینه با بررسی نبض مچ دست و حرکات آرنج در اغلب موارد بدون گرفتن عکس رادیوگرافی در رفتگی آرنج قابل تشخیص است. در مواردی که بیمار تاریخچه ای از تصادف یا زمین خوردن بدهد، گاهی گرفتن عکس رادیولوژی ضرورت پیدا می کند.
اقدام اولیه درمان در رفتگی آرنج جااندازی مفصل و بعد از آن نیاز به بستن آرنج با اسپلینت مخصوص به مدت چند روز است.
بعد از آن انجام فیزیوتراپی، تیپینگ در کودکان و فیزیوتراپی، لیزر درمانی، طب سوزنی، مگنت درمانی و تیپینگ در بزرگسالان ضرورت دارد. با در رفتگی آرنج فرد مستعد در رفتگی مکرر در آینده می شود. (حتی گاهی با یک حرکت ساده) و باعث آسیب عروق، عصب و از بین رفتن عملکرد طبیعی آرنج می شود. بنابراین انجام درمان پس از یکبار در رفتگی ضرورت دارد.
فیزیوتراپی: با تقویت ماهیچه های اطراف بازو باعث کاهش التهاب ناشی از در رفتگی می شود و هم چنین باعث پیشگیری از در رفتگی مجدد در آینده نه چندان دور می شود.
لیزر درمانی: در رفتگی آرنج با لیزر درمانی، باعث از بین رفتن التهاب، کاهش شکل گیری بافت فیبروز (وقتی ماهیچه آسیب می بیند مثل پارگی، در رفتگی، کشیدگی فیبرهای بافت ماهیچه با گذشت زمان کارایی خود را از دست می دهد و به بافتی تبدیل می شود که اصطلاحاً به آن فیبروز گفته می شود)
سوپر لیزر پرتوان که در کلینیک تخصصی سیناطب انجام می شود با تأثیر عمقی تر نسبت به سایر لیزرها سرعت و کیفیت ترمیم و درمان را بالاتر می برد.
طب سوزنی: درمانی ایمن است به دلیل تأثیر عمقی که در ماهیچه و تاندون آسیب دیده دارد باعث تقویت بافت های اطراف آرنج می شود.
علاوه بر این در افرادی که به دلیل مشکلاتی از قبیل درد معده، مشکلات گوارشی، اختلالات کبد و کلیه و… قادر به خوردن داروهای مسکن نیستند و هم چنین افراد با قند خون بالا که در انجام برخی از درمان ها مانند تزریق داخل مفصل محدودیت دارند استفاده از طب سوزنی در بهبود درد بسیار مؤثر است.
مگنت درمانی: در مواردی که در رفتگی آرنج با شکستگی همراه باشد مگنت درمانی یا مگنت تراپی می تواند باعث جوش خوردگی و ترمیم سریع استخوان شود.
تیپینگ: نوار چسب های مخصوصی است که قابلیت انعطاف پذیری دارد و بدون محدودیت در حرکت آرنج می تواند جایگزین اسپلینت، گچ شود و در نتیجه از عوارض ناشی از گچ گرفتن و بی حرکتی مثل خشکی مفصل جلوگیری می کند
تیپینگ با تقویت حس عمقی آرنج باعث تقویت بافت های اطراف آرنج شده و بیمار می تواند فعالیت های روزمره خود را به راحتی انجام دهد.
در رفتگی آرنج چه عوارضی به دنبال دارد؟
– اعصاب و عروق خونی به دلیل در رفتگی به خطر می افتند
– محدودیت حرکتی
– آسیب به شریان بازویی
– پارگی عضلات، رباط ها و مفصل
– ضعیف شدن مفصل آرنج
روش های پیشگیری از در رفتگی آرنج چیست؟
– استفاده از عصا به منظور حفظ تعادل و کاهش احتمال زمین خوردن در افراد مسن
– استفاده از وسایل محافظتی و لباس های مخصوص در ورزش های برخوردی
– درمان سریع در رفتگی ها به منظور جلوگیری از در رفتگی های مکرر در آینده و پیشگیری از آسیب های شدیدتر
– بلند کردن کودکان به شیوه ی صحیح (کودکان را از تنه و شانه بلند کنید نه مچ دست و ساعد