مچ پا مهمترین و پرکاربردترین مفصل بدن است که سلامت آن بسیار با اهمیت است. حفظ سلامت مچ پا بایستی به طور مستمر در برنامه روزانه فرد قرار گیرد.
از جمله حفظ انعطاف پذیری، قدرت، استقامت، تعادل و تطابق عصبی – عضلانی، حس عمقی بایستی مورد توجه قرار گیرد. که این موارد با تمرینات مخصوص امکان پذیر است و ریسک های مچ پا را به حداقل می رساند.
از جمله مشکلات شایع مچ پا پیچ خوردگی است و اغلب علت آن ضعیف بودن رباط خارجی پا است. البته بسته به اینکه مفصل از کدام جهت پیچ بخورد ممکن است رباط داخلی پا هم آسیب ببیند.
پیچ خوردگی مچ پا چیست؟
در پیچ خوردگی مچ پا، بافت نرم و رباط های مچ پا دچار آسیب دیدگی و پارگی می شوند. در پیچ خوردگی مچ پا، رباط جانبی از همه بیش تر تحت تأثیر قر ار گرفته و از علل درد مچ پا می شود. به طور کلی رباط جانبی از چرخش شدید پا و مچ پا به داخل جلوگیری می کند. وقتی این حرکت شدید و فراتر از حد تحمل رباط باشد، رباط دچار دچار پارگی می شود. به این وضعیت پیچ خوردگی مچ پا می گویند که شدت پارگی آن از حد جزئی تا پارگی کامل است. در حالت خفیف تنها باعث درد اندکی می شود اما در پارگی کامل علاوه بر درد، مچ پا دچار ناتوانی قابل توجهی می شود.
پیچ خوردگی مچ پا به چند دسته تقسیم می شود؟
1- پیچ خوردگی خارجی: در حرکت چرخش پا به سمت خارج به طوری که کف پا به سمت داخل قرار گیرد رخ می دهد و در آن قسمت خارجی مچ پا صدمه می بیند.
2- پیچ خوردگی داخلی: در حرکت چرخشی پا به سمت داخل به طوری که کف پا به سمت خارج قرار گیرد رخ می دهد و در آن قسمت داخل مچ پا صدمه می بیند.
3- پیچ خوردگی های بالای مچ پا: منظور پارگی رباط بین درشت نی و نازک نی در انتهای تحتانی آنهاست که اغلب با درد جلوی مچ پا ظاهر می شود.
درجه بندی پیچ خوردگی مچ پا:
درجه 1: پارگی تعداد کمی از فیبرهای رباط ها، ایجاد درد ضعیف، تورم خفیف
درجه 2: پارگی تعداد زیادی از فیبرهای رباط ها، کاهش نسبی دامنه حرکتی فرد، بی ثباتی نسبی مفصل مچ پا، تورم، احساس شُل شدن مفصل مچ پا
درجه 3: پارگی کامل فیبرهای رباط ها، کاهش شدید دامنه حرکتی فرد، بی ثباتی شدید مفصل مچ پاف تورم شدید، شُل شدن مفصل مچ پا
*** اکثر پیچ خوردگی ها جزء درجه 2 هستند.
چگونه می توان به پیچ خوردگی مچ پا پی برد؟
– درد مچ پا هنگام حرکت
– تورم
– کبودی مچ پا
– دردناک بودن مچ پا
– محدود شدن دامنه حرکت
– عدم تحمل تمام وزن روی مچ پا
عوامل مستعد کننده ی پیچ خوردگی مچ پا چیست؟
– وزن بالا
– خستگی عضلانی
– فعالیت شدید
– عدم انعطاف پذیری و آمادگی بدن
– ضعف عضلات لگن و اندام تحتانی
– تغییرات هورمونی مثلا در دوران بارداری
– خشکی مچ پا
– آسیب و شکستگی قبلی مفاصل اندام تحتانی
– کفش نامناسب (پاشنه بلند- جلو باریک )
درمان پیچ خوردگی مچ پا چیست؟
راه ها و روش های درمان پیچ خوردگی مچ پا با توجه به خفیف یا شدید بودن علائم و درجه عارضه تعیین می شود.
فیزیوتراپی در پیچ خوردگی مچ پا:
آسیب مچ پا باید از همان ابتدا توسط یک متخصص فیزیوتراپیست معاینه شده و نوع آسیب و شدت آن به دقت شناسایی شده و درمان شود.در صورت عدم درمان به موقع و یا درمان ناقص و نادرست قطعاً مفصل مچ پا مستعد دررفتگی و پیچ خوردگی های مکرر در آینده است. روش های درمانی مناسب برای پیچ خوردگی مچ پا: فیزیوتراپی (الکتروتراپی،اولتراسوند، تمرینات اصلاحی)، طب سوزنی، لیزر درمانی، مگنت تراپی می باشد.
طب سوزنی خشک: در کلینیک تخصصی سیناطب طب سوزنی ای که برای مشکلات پیچ خوردگی مچ پا انجام می شود، با تقویت ماهیچه های نگهدارنده ی مچ پا و افزایش حس عمیق مچ پا از پیچ خوردگی مکرر جلوگیری کرده و روند ترمیم رباط آسیب دیده را سرعت می بخشد.
در افرادی که به دلیل مشکلاتی از قبیل درد معده، مشکلات گوارشی، اختلالات کبد و کلیه و… قادر به خوردن داروهای مسکن نیستند علاوه بر این افراد با قند خون بالا که در انجام برخی از درمان ها مانند تزریق داخل مفصل محدودیت دارند استفاده از طب سوزنی در بهبود درد بسیار مؤثر است.
لیزر درمانی: لیزر درمانی که در پارگی رباط مچ پا به کار می رود باعث ترمیم منظم بافت های اطراف مچ پا به ویژه رباط می شود. (وقتی مچ پا دچار پیچ خوردگی می شود، ترمیم رباط به صورت نامنظم اتفاق می افتد که این حالت باعث پیچ خوردگی های مکرر در آینده می شود. لیزر درمانی باعث ترمیم منظم رباط آسیب دیده می شود)
سوپر لیزر پرتوان که در کلینیک تخصصی سینا طب انجام می شود با تأثیر عمقی تر نسبت به سایر لیزرها سرعت و کیفیت ترمیم و درمان را بالاتر می برد.
مگنت تراپی: با ایجاد میدان مغناطیسی اطراف ماهیچه ها، رباط های آسیب دیده در راستایِ صحیحِ خود ترمیم شده، که باعث افزایش حس عمقی مچ پا می شود (حفظ عمقی مچ پا در راه رفتن باعث تطابق بهتر مچ پا با موانع و در نتیجه تعادل بیش تر می شود)
آموزش حرکات ورزشی مؤثر جهت حفظ تعادل، بازیابی کامل دامنه حرکتی مچ پا و بهبود انعطاف پذیری
چرا باید پیچ خوردگی مچ پا را درمان کرد؟
– رفع درد و التهاب
– توانایی شروع مجدد فعالیت ورزشی (در صورتی که علت پیچ خوردگی مچ پا بر اثر ورزش باشد)
– بازیابی کامل دامنه حرکتی
– حفظ تعادل
– افزایش استحکام عضلات ساق پا که به دلیل پیچ خوردگی دچار ضعف شده اند
– بازگشت به فعالیت روزمره
*** در کلینیک تخصصی سیناطب با حضور متخصص فیزیوتراپیست تا بهبودی کامل فرد با تکنیک های مختلف با فرد همراه هستیم.
راهکارهای پیشگیری از پیچ خوردگی مچ پا چیست؟
– استفاده از مچ بند در صورت نیاز
– جلوگیری از پوشیدن کفش های پاشنه بلند
– پوشیدن کفش های مناسب
– گرم کردن بدن قبل از شروع ورزش
برای سلامت مچ پا حتما موارد زیر را رعایت کنید:
-
به مدت طولانی نایستید.
-
طولانی راه نروید.
-
هنگام راه رفتن یا ایستادن ارتز مچ پا بپوشید.
-
هر دو ساعت یکبار دراز بکشید و پا را روی دو تا سه بالش بالا بگذارید و مچ پا را حرکت دهید.
