اسکولیوز یا انحراف جانبی ستون فقرات چیست؟
انحراف غیر طبیعی ستون فقرات به سمت راست یا چپ را اسکولیوز می گویند.
اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات ممکن است در ناحیه ی گردنی، سینه ای و یا کمری ستون فقرات رخ دهد. اسکولیوز به دو شکل C و S می باشد که بسته به شدت جهت انحراف، درمان های متفاوتی دارد.
نشانه های اسکولیوز چیست؟
علائم اسکولیوز بسته به شدت آن متفاوت است:
– مشکلات تنفسی
– ارتفاع غیر یکسان شانه ها
– عدم تقارن قفسه سینه
– عدم تقارن لگن
– لباس به نحوه ی صحیح روی بدن قرار نمی گیرد
– طول پاها ممکن است هم اندازه نباشد
– درد و خستگی
اسکولیوز چگونه ایجاد می شود؟
– مادرزادی
– نشستن، ایستادن و خوابیدن های نادرست
– ضعف عضلات ستون فقرات
– ضربه
– عوارض جراحی
– اختلال در اندام تحتانی (مثلاً اختلالات طول پاها)
راه تشخیص و درمان اسکولیوز چگونه است؟
با معاینه بالینی، این اختلال قابل تشخیص است اما گاهی اوقات برای تشخیص دقیق تر نیاز به گرفتن عکس رادیولوژی است. تشخیص و درمان زود هنگام، نقش بسیار مهمی در کنترل و بهبود این اختلال دارد. تشخیص این اختلال به ویژه در کودکان در بسیاری از مواقع از جراحی های آینده جلوگیری می کند. اما به طور کلی روش های درمانی انحراف ستون فقرات با توجه شدت آن به دو دسته روش های جراحی و غیر جراحی تقسیم می شود.
تکنیک های تخصصی غیر جراحی که جهت درمان این اختلال انجام می شود عبارتند از: فیزیوتراپی (الکتروتراپی،تمرین درمانی،مادون قرمز)، طب سوزنی، تکنیک دستی، لیزر درمانی، تیپینگ، بریس
فیزیوتراپی: با انجام تمرین درمانی و ورزش های مخصوص، ماهیچه های ضعیف شده ستون فقرات تقویت شده و قسمت هایی از ماهیچه ها که کوتاه شده اند، آزاد می شوند.
تیپینگ: تیپینگ چسب های مخصوصی است که با توجه به رشته های مخصوص تیپ و هم چنین درجه و جهت انحراف مهره ها روی ستون فقرات قرار می گیرد که به اصلاح و کنترل انحراف ستون فقرات کمک می کند.
تکنیک دستی: تکنیک هایی که با دست انجام می شود با در نظر گرفتن جهت انحراف ستون فقرات، مهره ها آزاد شده و تا حد امکان در راستای صحیح خود قرار می گیرد.
لیزر درمانی: لیزر استفاده از جریان های عمقی است که با نفوذ به عمق ستون فقرات، بافت های اطراف ستون فقرات را تقویت کرده و باعث پیشگیری از انحراف بیش تر ستون فقرات می شود هم چنین در مواقع شدید که فرد درد دارد باعث کاهش درد می شود.
سوپر لیزر پرتوان که در کلینیک فیزیوتراپی تخصصی سناطب انجام می شود با تأثیر عمقی تر نسبت به سایر لیزرها، سرعت و کیفیت ترمیم و درمان را بالاتر می برد.
طب سوزنی: طب سوزنی با آزادسازی مواد ضد درد که به صورت طبیعی در بدن آزاد می شوند، باعث کاهش درد می شود و با آزادسازی عروق اطراف ستون فقرات، در کمک به کنترل انحراف مهره ها بسیار مؤثر است.
هم چنین در افرادی که به دلیل مشکلاتی از قبیل درد معده، مشکلات گوارشی، اختلالات کبد و کلیه و… قادر به خوردن داروهای مسکن نیستند، علاوه بر این افراد با قند خون بالا که در انجام برخی از درمان ها مانند تزریق داخل مفصل محدودیت دارند، استفاده از طب سوزنی در بهبود، بسیار مؤثر است.
بریس:در مواقعی که درجه ی انحراف اسکولیوز تا 40 درجه باشد استفاده از بریس مؤثر است. تجویز نوع بریس بسته به جهت انحراف و محل انحراف ستون فقرات متفاوت است.
جراحی: اگرچه جراحی عوارض مربوط به خود را دارد اما درصورتی که درجه انحراف ستون فقرات بیش از 40 درجه باشد و پیشرونده باشد یعنی پس از مدتی علی رغم گرفتن درمان های فیزیوتراپی و استفاده از بریس انحراف بیشتر شود باید جراحی انجام شود.
فیزیوتراپی چه اهدافی در درمان اسکولیوز دارد؟
– متوقف کردن انحراف و پیشرفت بیماری
– درمان درد ستون فقرات
– پیشگیری و درمان مشکلات تنفسی ناشی از اسکولیوز
انحراف ستون فقرات چه عوارض به دنبال خواهد داشت؟
درد (گاهی اوقات)
ظاهر نامتقارن کمر در مواقع شدید
کاهش حجم ریه و مشکلات تنفسی
فشار روی دیسک های ستون فقرات
موارد زیر را برای پیشگیری از انحراف ستون فقرات رعایت کنید:
اصلاح وضعیت نشستن، ایستادن و خوابیدن
تقویت عضلات شکم و ستون فقرات
پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین
استفاده از کوله پشتی استاندارد
جهت استفاده از کیف های رودوشی، باید به صورت مکرر بند کیف روی هر دو شانه قرار گرفته شود
نمونه درمان بیماری اسکولیوز (انحراف ستون فقرات) در کلینیک فیزیوتراپی سیناطب
تمرینات ورزشی مناسب اسکولیوز
سه تمرین زیر را روزانه سه نوبت و در هر نوبت ده مرتبه انجام دهید.
تمرین یک
تمرین دو
تمرین سه
